Αποκατάσταση του Ι.Ν. Αγίου Κήρυκου

Αποκατάσταση του Ι.Ν. Αγίου Κήρυκου

Το ναΐδριο του Αγίου Κήρυκου βρίσκεται στο νότιο τμήμα του οικισμού της Απειράνθου Νάξου, στην ομώνυμη περιοχή «Άης Κυρκός». Ο ναός είναι λιθόκτιστος, πιθανότατα μεταβυζαντινός, ανήκει στον τύπο του μονόχωρου καμαροσκέπαστου. Είναι ημιερειπωμένος και χωρίς καμάρα. Διατηρείται η βόρεια πλευρά, τμήμα του ιερού και τμήμα της δυτικής όψης. Αντικείμενο της μελέτης είναι η πλήρης αποκατάστασή του, δηλαδή η ενίσχυση  του σωζόμενου τμήματος, η ανακατασκευή της καμάρας και των περιμετρικών τοίχων, αλλά και η αφαίρεση των άστοχων επεμβάσεων που έγιναν το 2005. Στην αρχική του φάση η καμάρα του ναού υποστηριζόταν από δύο ενισχυτικά τόξα. Τα πιθανώς σοβαρά δομικά προβλήματα του κτίσματος οδήγησαν σε δεύτερη οικοδομική φάση, στην κατασκευή δεύτερου κελύφους εσωτερικά με νέα καμάρα, η οποία χωρίς πια ενισχυτικά τόξα στήριζε την αρχική. Το νέο κέλυφος συνεχίστηκε και στην κόγχη του ιερού μειώνοντας το μέγεθός της σε σχέση με την αρχικό. Κατά την φάση αυτή ενώ οι εξωτερικές όψεις δεν επηρεάστηκαν, αλλοιώθηκε σημαντικά το ύφος του κτίσματος εσωτερικά, καλύφθηκαν τα ενισχυτικά τόξα, μίκρυνε το ιερό και καλύφθηκαν οι τοιχογραφίες του ναού. Η τρίτη φάση δεν αποτελεί νέα οικοδομική φάση αλλά προσπάθεια αποκατάστασης του ναού. Κατά την φάση αυτή έγινε η αφαίρεση του εσωτερικού κελύφους της β΄ φάσης του βόρειου τοίχου που οδήγησε στην αποκάλυψη των πεσσών στήριξης των ενισχυτικών τόξων καθώς και των τοιχογραφιών. Διατηρήθηκε το ιερό της β΄ φάσης και κατασκευάστηκε νέα τοιχοποιία μέχρι το ύψος της γένεσης της καμάρας, στα τμήματα που είχαν κατεδαφιστεί. Μορφολογικά στοιχεία δεν διατηρούνται στο ναό αλλά και πιθανότατα να μην υπήρχαν. Τα μόνα στοιχεία που εντοπίζονται είναι η κόγχη του διακονικού, η προεξέχουσα πλάκα στους πεσσούς στήριξης των τόξων στην θέση της έδρασής τους και ο φεγγίτης πάνω από το υπέρθυρο της εισόδου. Η είσοδος των όμβριων υδάτων από την κατάρρευση της καμάρας έχει οδηγήσει στην ραγδαία επιδείνωση του διατηρούμενου τμήματος του ναού. Τα δομικά προβλήματα του κτιρίου που οφείλονται σε αστοχίες της αρχικής κατασκευής οδήγησαν στην ενισχυτική επέμβαση της δεύτερης φάσης η οποία αλλοίωσε σε μεγάλο βαθμό την αρχιτεκτονική του ναού. Στη συνέχεια ούτε η φάση αυτή δεν πέτυχε τον στόχο της, δηλαδή την αποφυγή των δομικών προβλημάτων της καμάρας με αποτέλεσμα την κατάρρευσή της και καθώς και του νότιου τοίχου. Αισθητικά προβλήματα κυρίως έχει προκαλέσει η άστοχη επέμβαση του 2005, η οποία δεν αποκατέστησε την αρχιτεκτονική του κτίσματος. Σύμφωνα με την πρόταση αποκατάστασης, αφαιρούνται οι προσθήκες που έγιναν κατά την επέμβαση του 2005 και ολοκληρώνεται η καθαίρεση των επεμβάσεων της β΄ φάσης, ώστε να επανέλθει στις αρχικές διαστάσεις της πρώτης οικοδομικής του φάσης. Διατηρείται όμως η κόγχη του ιερού της β΄ φάσης διότι αποτελεί μοναδικό στοιχείο της μεταβυζαντινής ιστορίας του μνημείου. επιχρίεται και βάφεται λευκός. Για την ανάδειξη του ναού διαμορφώνεται και η ευρύτερη περιοχή που τον περιβάλει.


Κύριος του Έργου : Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου Απειράνθου
Τοποθεσία : Απείρανθος Νάξου
Μελέτη : 2013
Κατασκευή : 2016
Αρχιτεκτονική μελέτη : Μανώλης Βότσης, Φίλιππος Γεροντάκης, Δήμητρα Μπουγά, Αντώνης Κρασάς
Συνεργασία με γραφείο : Σταύρου Γανωτή
Επίβλεψη : Σταύρος Γανωτής
×